EYT’liler, emeklilik yaşı yasasının Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından emeklilik başvurusu yapmak için sabırsızlanıyor. Ancak hızlı hareket edenleri bekleyen riskler var. Öncelikle bir işte çalışanlar ve emekli olduktan sonra tekrar çalışmayı planlayan SSK’lılar, tez çalışması durumunda kıdem tazminatı ve 5 puan prim indirimi hakkını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabilir.Habertürk’ten Ahmet Kıvanç, EYT’lilerin neden izin ve emeklilik başvurusu yapmaması gerektiğini yazdı.
TBMM’de Salı günü kabul edilen emeklilik yaşına ilişkin kanun, Cumhurbaşkanı onayının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar veya 8 Eylül 1999 tarihinden önce askerlik vb. hizmet borcu ile sigortalılığına başlayanlar, yaş dışındaki diğer emeklilik şartlarını tamamlayarak emekli olabilecekler. Buna göre 5000 – 5975 arasında değişen prim gün sayısı ile 4A (SSK) sigortalılarında işe başladıkları tarihe göre kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl; 4B (BAĞ-KUR) ve 4C (Emekli Sandığı) olanlar, kadınlar için 7200 prim gün, erkekler için 9000 prim gün sayısını doldurmuşlarsa bugünden itibaren emeklilik başvurusu yapabilecekler. Şimdi bu şartları taşımayan EYT üyeleri, sağladıkları tarihten itibaren emekli olmaya hak kazanırlar.
HUKUK OLMADAN YAPILAN BAŞVURULAR GEÇERSİZ OLACAKTIR
EYT üyeleri, kanun yürürlüğe girene kadar resmi olarak emeklilik hakkını kazanmış sayılmaz. Kanun, Resmi Gazete’de yayımlandığı günden itibaren yürürlüğe girdi. Kanun yürürlüğe girmeden önce sosyal güvenlik merkezlerine giderek veya e-Devlet üzerinden yapılan emeklilik başvuruları geçersiz sayılır. Başvuru yaptığını zannedenler, emekli maaşlarının ödenmesini bekleyerek vakit kaybediyor. Kanun çıkmadan önce başvuruda bulunanlar, Resmi Gazete’de yayımlandıktan sonra yeniden emeklilik başvurusu yapmak zorunda.
KIDEM TAZMİNATINA DİKKAT!
İş Kanunu’na göre emekli personel son işyerindeki çalışmaları karşılığında hak ettikleri kıdem tazminatını alma hakkına sahiptir. Mevcut uygulamaya göre bir işte çalışanlar emekli olarak kıdem tazminatı alabilmek için önce SGK’dan “emekli olabilir” yazısı alıyor. Bu yazı ile patrona başvurarak iş akdini feshederek kıdem tazminatı alıyorlar. SSK’lılar işveren tarafından işten çıkarıldıktan sonra aynı gün veya takip eden günlerde e-Devlet veya sosyal güvenlik merkezleri aracılığıyla emeklilik başvurusunda bulunabilirler.
Yasanın yürürlüğe girmesiyle birlikte yaklaşık 1,8 – 2 milyon kişinin emeklilik başvurusunda bulunması bekleniyor. Bunların değerli bir kısmı da halen iş başında olan bireylerdir. Yüzbinlerce EYT’linin SGK’dan “emekli olabilir” yazısı istemesi durumunda Mart ayında taleplerinin tamamının karşılanması oldukça zor görünüyor. SGK’dan yazı gelmeden iş sözleşmesi feshedilirse kıdem tazminatının ödenmesi konusunda ihtilaf doğabilir. İşçi, emeklilik nedeniyle işten ayrıldığını emekli maaşına ilişkin belgelerle mahkemede ispat ettiğinde kıdem tazminatını daha sonra alabilir ancak dava sürecinde mağduriyet yaşayabilir. Bu nedenle “emekli olabilir” yazısı ile ilgili SGK tarafından ne tür bir işlem yapılacağı netleşmeden işten ayrılmamak gerekiyor.
5 PUAN PRİM İNDİRİMİNİN 30 GÜNLÜK SÜRESİ NE ZAMAN BAŞLIYOR?
Emekli olan EYT’lilerin aynı işyerinde yeniden çalışmaya başlamaları halinde SGK matrah priminde 5 puan indirim yapılacak. Prim indirimi personelin brüt ücreti üzerinden uygulanacaktır. Asgari ücrette çalışanlara 500 TL, asgari ücretin 7,5 katı brüt ücretle çalışanlara 3.753 TL prim indirimi yapılacak.
Prim indiriminden yararlanabilmek için 30 gün içinde aynı işyerinde yeniden çalışmaya başlamak gerekmektedir. Otuz günlük süre, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihten itibaren başlar. Sürenin aşılması durumunda prim indirimi uygulanmaz.
Emekli olabilmek için önce işten ayrılmanız ve ardından emeklilik dilekçesi vermeniz gerektiğini tekrar hatırlayalım. Dilekçe tarihini takip eden ayın 1. gününden itibaren aylık bağlanır.
Bazı okuyuculardan, “Örneğin 10 Mart’ta işten ayrılıp emeklilik dilekçesi verdikten sonra 11 Mart’ta tekrar işe başlayabilir miyim?” sorular gelir Yine işe başlama ayında olduğu gibi emekli aylığı bağlanmıyor.
Ancak, boşluklar olmadan çalışmaya devam etmenin bir yolu var. Patron 31 Mart’ta işten çıkış bildirimi yapıyor, işçi bir gün e-Devlet üzerinden emeklilik başvurusu yapıyor. Patron, 1 Nisan’dan itibaren geçerli olmak üzere “primli sigortalı” olarak işe başlama bildiriminde bulunuyor. Böylece personel Mart ayı ücretinin tamamını alır ve hiç boşluk bırakmadan çalışmalarına devam eder.
HABER KUYRUĞA GİRDİ
Yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle EYT’den yararlanmaya hak kazanan vatandaşlar, sabah saatlerinden itibaren başvuru işlemlerini yapmak için SGK’da yoğunluk oluşturdu.
